Sytuacji w których stanowcze „nie” jest jak najbardziej na miejscu nie trzeba wymieniać. Fajnie, jeśli międzynarodowe gesty czy grymasy twarzy wystarczą, dobrze jednak obok pytań o drogę, opisu symptomów chorobowych czy innych klasycznych tematów opanować sztukę mówienia NIE! Być może okażę się, że jesteś bardziej asertywną osobą po hiszpańsku niż w swoim ojczystym języku i odmawianie, negowanie i odrzucanie propozycji okaże się banalnie proste!
Nie, bo nie!
Kiedy przed czasownikiem postawimy no, stworzymy klasyczną, najprostrszą formę zaprzeczenia. Od tonu naszego głosu (a w piśmie od znaków zapytania) zalezy czy mamy do czynienia ze stanowczą odmową, sugestią czy pytaniem.
Quiero ir contigo al cine
No quiero ir contigo al cine.
Nie chcę iść z Tobą do kina.
¿Quieres ver mi colección de sellos?
¿No quieres ver mi colección de sellos?
Nie chcesz zobaczyć mojej kolekcji znaczków?
Eres amiga de Susana!
Eres amiga de Susana, ¿no?
Jesteś koleżanką Zuzy, nie?
Nikt nic nigdy nie widział
Poza no mamy zdecydowanie, więcej opcji z użyciem zaimków nieokreślonych takich jak nadie, nunca, nada:
Nadie quiere salir con él porque huele mal.
Nikt nie chce się z nim umówić, bo śmierdzi.
Nunca he visto una chica tan presumida!
Nigdy nie widziałam tak zarozumiałej dziewczyny!
Nada de lo que has dicho me convence.
Nie przekonuje mnie nic co powiedziałeś (dosłownie: Nic z tego co powiedziałeś mnie nie przekonuje)
Zwróć jednak uwagę, że w tłumaczeniach poza słowami: nikt, nigdy i nic, nadal pojawia się nie. W hiszpańskim jest inaczej. Podwójne przeczenie jest dozwolone tylko kiedy najpierw mamy no, a potem zaimek nieokreślony:
No hay nadie quien lo aguante.
Nie ma nikogo, kto by go zniósł.
No me digas que nunca te enamoraste, tío!
Stary, nie gadaj że nigdy się nie zakochałeś!
No es que nada me interese… es que tengo un gusto bastante peculiar…
To nie jest tak, że nic mnie nie interesuje.. Chodzi o to, że mam dość osobliwy gust..
No he visto nada.. No voy a decir nada a nadie!
Nic nie widziałem.. Nic nikomu nie powiem!
Żaden facet i żadna dziewczyna pod żadnym pozorem
Kolejny zestaw to ningun/ninguna/ninguno. Piszę o nich oddzielnie, bo poza zasadami powyżej musimy dodatkowo pamiętać o odmianie przez rodzaj i liczbę. Te zaimki mogą występować razem z rzeczownikiem lub go zastępować:
Ninguna chica me hizo tanto daño como tú…
Żadna dziewczyna mnie tak nie skrzywdziła jak Ty..
No hay ninguna persona tan guapa como Ana..
Nie ma żadnej tak ładnej osoby jak Ania.
Ninguno me ha respondido a mis mensajes
Żaden nie odpisał mi na moje wiadomości.
No quiero ninguno.
Nie chcę żadnego.
Ninguno przed rzeczownikiem rodzaju męskiego skracamy do ningún:
Ningún tío me va a decir como vestirme!
Żaden facet nie będzie mi mówił jak się ubierać!
No hay ningún chico interesante, vamos
Nie ma żadnego ciekawego chłopaka, chodźmy.
No le he causado daño de ningún modo.
Nie wyrządziłem jej krzywdy w żaden sposób.
Esto no se lo digas bajo ningún concepto.
Nie mów mu tego pod żadnym pozorem.
De ninguna manera mis padres nos permitan quedar solos..
Nie ma opcji, żeby rodzice pozwolili nam zostać samym
Ani ja ani Ty
Warto również zapamiętać małe drobne ni. Dodane z drugim identycznym słowem stworzy nam znane ani ani, a pojawi się również w wielku gotowych wyrażeniach:
Ni lo sé ni me interesa.
Ani nie wiem, ani mnie to nie interesuje.
Ni de broma! – Nawet nie żartuj!
Ni lo sueñes! – Nie masz co o tym marzyć
Ni hablar! – Nie ma mowy!
Ni siquiera tu – Nawet Ty (nie dałbyś rady)
Nigdy, nigdy, przenigdy
W słowniku znajdziemy identyczne tłumaczenie obu tych słów. Jaka jest zatem różnica?
Niektórzy powołują się na wydźwięk emocjonalny. Możemy powiedzieć: nigdy nie odezwę się do niego (nunca volveré a hablar con él!) , jednak jeśli mamy na myśli naszego kolegę, który trochę nas drażni bo popisuje się przed nowymi koleżankami, całkiem możliwe że jutro znów będziemy dobrymi przyjaciółmi. Kiedy jednak powiem jamás te traicionaría (przenigdy bym Cię nie zdradziła!) mam na myśli, że taka rzecz nie mieści mi się w głowie, jest dla mnie nie do pomyślenia i absolutnie ją wykluczam.
Jeśli rozmawiamy o emocjach to od nich już całkiem niedaleko są gdybania i formułki życzeniowe. Facet może powiedzieć kumplom: przenigdy nie będę jak jej były – jamás seré como su ex – mówiąc to trochę ze smutiem, trochę z rozgoryczeniem bo ona by chciała, żeby tak samo sprzątał i wystawał z kwiatami pod pracą, ale on nie jest w stanie sprostać tym oczekiwaniom. Kiedy jednak ktoś powie swojej dziewczynie: nigdy nie będę jak twój były – nunca seré como tu ex- może to brzmieć jak obietnica, bo tamten był draniem a nasz nowy adorator obiecuje nam lepszą przyszłość.
No i wreszcie aspekt gramatyczny: z nunca możemy utworzyć podwójne zaprzeczenie, z jamás już to się nie uda:
nunca + verbo
no + verbo + nunca
jamás + verbo
Istnieje jeszcze opcja użycia obu tych słów: nunca jamás, co byłoby jeszcze mocniejszym wyrażeniem: nigdy przenigdy. No quiero verte nunca jamás.
Ponieważ tłumaczymy te słowa „nigdy”, jesteśmy przyzwyczajeni, że muszą pojawić się w zdaniach przeczących, co nie jest regułą: Y fueron felices por siempre jamás… czyli…
Tym optymistycznym akcentem zakończę temat przeczeń i negacji. Począwszy od dziwnych propozycji, przez odrzucenie i łzy oraz wspominki i wyrzuty, całą galerię emocji takich jak żal, smutek i niezrozumienie, dochodzimy wreszcie do towarzyskiego happy endu: …i byli szczęśliwi za zawsze, na wieki wieków! 🙂
