Ile książek trzeba przeczytać, aby coś zrozumieć? Ile trzeba zrobić ćwiczeń, aby się nauczyć? Czy jest określona ilość na błąd, po której już więcej go nie powtórzysz? Fajnie byłoby znać odpowiedzi na te pytania. Wiem tylko jedno: błędy nie są takie złe (czy to już jest oksymoron?). Błędy wskazują na to, że ma miejsce proces nauki, a nie popełnia ich tylko osoba, która nie robi nic. Co jeszcze? Zarówno będąc w roli nauczycielki, jak i uczennicy wiem, że popełnianie tych samych błędów w kółko może być nudne i zniechęcające.

Popełniajmy więc błędy, ale cały czas nowe a stare zostawmy bardziej początkującym. Skorzystajmy też z możliwości uczenia się na błędach innych osób. 

Dziś przedstawiam Ci podsumowanie najpopularniejszych błędów ze szkolnych wypracowań. Uczniowie mieli opisać swoje wakacje z użyciem czasów przeszłych, ale będzie to uniwersalna pomoc do każdego rodzaju tekstu i wypowiedzi. Wyeliminuj wszystkie pięć a dostaniesz „piątkę”!

1. Przyimki w czasie i przestrzeni

Szkolne wakacje to nie jakieś tam dziesięć dni urlopu a pełne dwa miesiące wypoczynku (to jest ten moment, kiedy każdy zawód patrzy z zazdrością na grono pedagogiczne). Nic dziwnego, że pojawia się dużo określeń czasu. Tutaj trzeba uważać na przyimki.

w wakacje —-> durante las vacaciones, en las vacaciones
W wakacje spędziłam dużo czasu na świeżym powietrzu.
(Durante) estas vacaciones he pasado mucho tiempo al aire libre.

na dwa tygodnie ———> por dos semanas, en dos semanas
Odwiedziłam dziadka na dwa tygodnie.
He visitado a mi abuelo por dos semanas.

za dwa tygodnie/ w ciągu dwóch tygodni ——> en dos semanas
Za dwa tygodnie zaczyna się moja podróż.
En dos semanas empieza mi viaje.

w połowie lipca——-> a mediados de julio
A mediados de julio me puse enferma

pod koniec miesiąca ——> a finales de mes
A finales de mes volvimos a casa.

od czerwca ——> de/desde junio
Desde junio no he visto a mis amigos.

Czy znasz różnicę między desde czy de, hasta czy a?

A jak to wygląda jeśli chodzi o przestrzeń? Do kina, nad morze, w góry, na obóz… A w hiszpańskim jedno jedyne „a”! Bardzo często próbujemy szukać słowa i przetłumaczyć coś dosłownie – inny popularny przykład to „czy jesteś głodny?” „tienes hambre?„. Pamiętaj zatem.

voy al mar
vamos a las montañas
quieres ir al cine?
mis hijos fueron al campamento de tenis

Zwróć również uwagę, że wiele przyimków w ogóle nie będzie miało tłumaczenia na polski. Ich obecność spowodowana jest tym, że są stałym towarzystwem dla czasownika lub „odmieniaczem” nieodmiennych rzeczowników, nazw, imion. Mira:

❌pomagam Agata —- ayudo Agata, ✅pomagam Agacie – ayudo a Agata
❌opiekować się brat —— cuidar hermano; ✅opiekować się bratem – cuidar de hermano
❌poznać nowi ludzie —- conocer gente; ✅poznać nowych ludzi – conocer a gente nueva
disfrutar del tiempo libre – korzystać z wolnego czasu
sorprenderse de algo – zdziwić się
pensar en alguien – myśleć o kimś

2. Rodzajniki z datami

Wspomniałam powyżej o rodzajnikach. Nie ma ich w języku polskim, w związku z tym pojawia się milion pytań, kiedy należy ich użyć w wersji określonej, nieokreślonej, a kiedy je pominąć. Jestem przekonana, że pełny post na ten temat kiedyś powstanie, jednak na razie trochę wiedzy w kawałkach.

❌Nie używamy ich w ogóle kiedy:

– mówimy o miesiącach lub dniach tygodnia przy podawaniu daty bieżącej
Qué dia fue ayer? Fue jueves; Ayer fue 15 de junio
Również w listach, kiedy chcemy zacząć od daty: viernes, 15 de junio de 2021

– przed miesiącami:
En junio descansé.
No hice nada en agosto.

✅Używamy rodzajnika określonego:

– z dniami tygodnia, jeśli mamy na myśli konkretny dzień/dni. Zwróć uwagę, że nie piszemy „w piątek/wtorek” tylko: El último martes de vacaciones estuve en casa.
Również, kiedy odnosimy się do jakiejś rutyny.
Los domingos iba a comer a casa de mi abuela
Los fines de semana me quedaba en casa.

Dni tygodnia – poza sobotą i niedzielą – są nieodmienne do liczny mnogiej.
Zmienia się tylko ich rodzajnik: el lunes – los lunes, el sábado – los sábados.

– z datami (jeśli nie chodzi o datę bieżącą): Cuándo volviste de tus vacaciones? Volví el dieciséis de agosto.

– podając rok. Tutaj w zależności od tego, jak bardzo chcemy się cofnąć w czasie, dajemy rodzajnik lub nie. Większą dowolność mamy pomiędzy 1 a 1100 oraz po 2000 roku i możemy – choć nie musimy – dodawać rodzajnika. En (el) 2020 estuve en Portugal. Este viaje fue realizado en junio de(l) 2000. Jednak do 1999 rodzajnik należy pominąć En 1992 fui con mis padres a Italia. En 1992 tuvo lugar la Expo de Sevilla.

–z porami dnia : por la mañana, por la noche, ale: a mediodía, a medianoche

3. Szyk zdania czyli rzeczownik z przymiotnikiem

Uczymy się na pierwszych lekcjach, że-inaczej niż po polsku-najpierw stawiamy rzeczownik, a potem przymiotnik. Znamy teorię, jednak w praktyce bardzo jest nam trudno o tym pamiętać. Zazwyczaj moje numerki pisane na wypracowaniach uczniów odnoszą się właśnie do tego.
❌unas bonitas(2) vacaciones(1)
✅unos libros(1) interesantes (2)

Co więcej, zawsze w takiej kombinacji oceniającej/opiniującej rzeczownik + przymiotnik użyjemy rodzajnika nieokreślonego: era un chico listo; España es un país bonito.

Do rzeczownika musimy dopasować przymiotnik i rodzajnik. Jeśli nie wiemy, czy rodzaj jest męski, czy żeński albo założymy błędnie, że jest taki sam jak po polsku, błędów jest więcej. Oto lista rzeczowników, które mają podchwytliwy rodzaj (i liczbę!) a pojawiają się w uczniowskich tektach o różnej tematyce:

la ciudad
la región
el libro
la parte
el problema 
el día

la gente (!)
las vacaciones 

4. Podwójny podmiot?

Wakacje spędziłam je nad morzem. Samochód zaparkowałam go w garażu. Książka zostawiłam ją na stole. Na lekcji języka polskiego nauczyciel postawiłby parę skreśleń. Nauczyciel hiszpańskiego dopisuje w tym miejscu słowa. Dopisuje bardzo często, no bo komu przyszłoby do głowy wspominać w jednym zdaniu to samo dwa razy… Przyszło do głowy hispanohablantes 🙂

Fachowo na studiach nazywamy to „construcción de tópico inicial/dislocada” a podwojony zaimek to „pronombre clítico”. Tego nie musisz pamiętać, ale zapamiętaj, że coś takiego istnieje.

Jeśli spotkałaś się już z czasownikiem gustar to już wiesz, że podwójny zaimek nie jest tak rzadki (A Juan no le gusta esto).

✅Compraron las vacaciones en enero.
✅Las vacaciones las compraron en enero.

✅ No vi la catedral, no tuve tiempo.
✅ La catedral es lo que no vi.

Zwróć uwagę jaka informacja jest istotniejsza w przypadku wersji pierwszej i drugiej.
Mi hermana tuvo el cumpleaños. Le regalé un vestido. – Dałam JEJ sukienkę, bo to JEJ święto.
El vestido se lo regalé a mi hermana – SUKIENKA to jest to co jej wręczyłam w jej urodziny.

5. Jakiego czasu użyć

Jeśli znasz już więcej niż jeden czas przeszły zastanawiasz się pewnie, którego użyć pisząc o wakacjach. Szukając więcej informacji możesz zerknąć na szybki skan czasów przeszłych.

W skrócie, pretérito perfecto sprawdzi się jeśli mówisz: estas vacaciones, últimamente, hace poco, todavía, ya a więc wciąż myślami jesteś w okresie, który trwa. Mówisz o czymś co zdarzyło się niedawno, jest Ci bliskie. Pretérito indefinido sprawdzi się jeśli wspominasz podróże z dawnych lat a ten okres życia jest za Tobą. Użyj preterito imperfecto jeśli chcesz stworzyć cudowny opis miejsca, krajobrazu, ludzi. 

Bardzo trudno było pisać dłuższy tekst po przerwie a temat wcale nie jest taki prosty! Będę wdzięczna jeśli podzielisz się w komentarzu swoimi odczuciami: czy te błędy są Ci bliskie? a może coś innego spędza Ci sen z powiek? Co sądzisz o pisaniu jako formie nauki języka?

Do następnego!