Jak sama nazwa wskazuje conjunciones temporales będą miały coś wspólnego z czasem: jak wyrazić początek, koniec, czynności równoległe, czynności nagłe i powtarzające się. Użyć subjuntivo czy indicativo, a może bezokolicznika? O tym wszystkim we wpisie poniżej. Bez wątpienia są to struktury bardziej złożone, jednak obowiązkowe dla każdego kto przygotowuje się do matury lub egzaminu DELE. Sprawdż czy potrafisz przetłumaczyć te zdania, porównaj swoje odpowiedzi z wyjaśnieniami a na koniec pobierz pdf i zobacz jak wyglądają zadania z egzaminów DELE.
Jak powiedzieć:
Od kiedy mieszkam w Warszawie nie robię nic innego?
Po przyjechaniu na wyspę poczuł się samotny?
Powiedz mu to zanim będzie za późno.
Przestałam się denerwować jak tylko zadzwonił, że wylądowali.
Wchodząc do sali proszę zajmować miejsca.
Wyszedwszy zdałam sobie sprawę, że nie mam kluczy.
Jeśli chcesz zacząć od prostszych łączników polecam Ci wpis 20 PROSTYCH SŁÓW DLA ZŁOŻONYCH MYŚLI o podstawowych conectores – czyli tak zwanych przeze mnie „konektorków”, które są słowami pozwalającymi nam tworzyć bardziej skomplikowane zdania i łączyć złożone myśli.
Początek i koniec… czyli od – do
Zacznijmy od początku, a więc od wyrażenia desde que (od) oraz hasta que/hasta (do). Struktury niby bardzo proste, ale są sytuacje, kiedy o nich zapominamy i tworzymy dosłowne – i niestety niepoprawne- tłumaczenia z polskiego. Mówimy wtedy: *desde cuando vivo en Varsovia zamiast desde que vivo en Varsovia lub *después que llegué a la isla zamiast desde que llegué.
Pamiętaj również aby użyć z desde que oraz hasta que odmienionej formy czasownika (o tym jakiej konkretnie będzie dalej) oraz hasta z bezokolicznikiem
Hasta llegar tú aquí yo estaba muy contenta.
No podía relajarme hasta que me mandó un whatsupp que estaba bien.
Zanim zaczniesz, jak tylko skończysz… czyli przed-po
Acciones anteriores, czyli najprościej mówiąc wcześniejsze, po polsku „zanim”, „przed”.
antes de que zawsze towarzyszyć będzie subjuntivo oraz inne podmioty zdań
antes de z kolei tworzymy z infinitivo (bezokolicznikiem)
Dile (tú) que eres su padre antes de que sea (3a persona) demasiado tarde.
Antes de huir analicemos lo que nos pasó.
Se marchó mucho antes de llegar tú
Nie wiesz jeszcze jak tworzyć formy z subjuntivo? Pobierz kompletną, kompaktową ściągawkę !
Acciones posteriores, czyli późniejsze, wyrażają czynności już dokonane. Zdecydowany prym wiedzie tutaj cuando, które zdecydowanie wyparło inne wyrażenia takie jak una vez que / después que albo luego que – to ostatnie w języku mówionym w ogóle ciężko usłyszeć. Opcją dla cuando może być za to después de + infinitivo, po polsku: po
Cuando te vi me puse muy contenta.
Después de darse cuenta lo que pasó, me pidió disculpas.
Una vez que cometió el error no vuelvo a hablar de este.
Kilka dodatkowych wyrażeń użyjemy jeśli dokonane wydarzenia miały miejsce dopiero co (inmediatamente posteriores) po polsku te wyrażenia przetłumaczymy: jak tylko. I tu znowu dominują inne słowa takie jak en cuanto / tan pronto como na rzecz mniej popularnych nada más + infinitivo (tylko w języku mówionym), apenas (bardziej formalna forma),
así que / y no bien (w użyciu typowo literackim, aczkolwiek nie możemy zapominać, że asi que ma również inne znaczenia, bardziej popularne).
En cuanto vuelva te lo explicará.
Apenas volvió de trabajo se puso a dormir en el sofá.
Nie pierwszym, nie ostatni… czyli czynności powtarzające się
Cuando pojawiało się już wcześniej, więc jeśli chcemy być dobrze zrozumiani, że nie chodzi ani o równoległe czynności, ani o akcję późniejszą, możemy użyć poniższych wyrażeń. Przetłumaczyć je możemy „zawsze”, „zawsze nie”, „nigdy”
Cada vez que tengo problema él me ayuda
Siempre que me llama estoy muy nerviosa.
lub formy w zaprzeczeniu:
Nunca que le llamo coge el teléfono
Nunca cuando voy a su casa está ahí.
Cuando le hablo de mis problemas nunca me hace caso.
Ja Cię kocham a Ty… czyli czynności równoległe
Zdania wspomniane wcześniej mogą idealnie funkcjonować w formie zdań prostych, złożonych z jednego czasownika, przejdźmy więc dalej do zdań gdzie kilka akcji dzieje się równolegle a przetłumaczyć możemy nasze konektorki na: kiedy, podczas (gdy) lub używając imiesłowów np. wchodząc, spojrzawszy…
Cuando estudio me gusta tener silencio absoluto en casa.
Cuando salía de casa, la vi en la calle.
Mientras yo pongo a la mesa tu lavas los platos
En el (mismo) momento/instante en que yo diga: felicidades, tu sacas las flores
A media que / Conforme / Según vayan llegando se vayan sentando.
Al salir me di cuenta que no tenía las llaves
Porównania (acciones contrastivas) zawsze stworzymy z INDICATIVO
A él le gusta el deporte mientras que su hermana detesta moverse.
Limpia la cocina, mientras tanto, yo limpio el baño.
Asi que entre tanto volvemos a nuestro trabajo.
En tanto que pueda ayudarte, voy a hacerlo
Yo, en cambio, estoy muy triste por lo que dijo (natomiast)
Odwieczny problem czyli indicativo czy subjuntivo?
Odwieczny problem ucznia na poziomie B1+ z hiszpańskiego: którego trybu użyć? Zaznaczyłam już w powyższych formach kiedy użyjemy bezokolicznika a kiedy obowiązkowe jest indicativo a kiedy subjuntivo. Co jednak kiedy obie formy są poprawne a wyrażają co innego? Kilka takich przykładów już widzieliście powyżej z wyrażeniami takimi jak: cuando, mientras, en el momento en que, a medida que, una vez que, en cuanto , cada vez que, hasta que,…
…jeśli wyrażają przeszłość lub teraźniejszość -> indicativo
Llegó cuando ya se habían marchado todos.
Desde que llegaron sus sobrinos está más contenta.
…jeśli wyrażają przyszłość -> subjuntivo
Hasta que tenga tiempo, te ayudaré.
Cuando vuelvas a casa, hablaremos de eso.
Dijo que cuando fuera a casa, pasaría por el bar.
Co Cię zaskoczyło w związku z conectores temporales? Których wyrażeń używasz najczęściej?
Pobierz ćwiczenia z oficjalnych egzaminów DELE z lat 2007 i 2008 na poziomie B2 i sprawdź czy poprawnie używasz te wyrażenia!