Jeden z pierwszych czasowników, który poznajesz ucząc się jakiegokolwiek języka. Wyrażamy nim proste, codzienne czynności, ale jest też składnikiem wielu wyrażeń i zwrotów idiomatycznych. Mowa o czasowniku HACER i jego licznych obliczach.
Podstawowe tłumaczenie hacer to właśnie robić a więc dotyczy takich przyziemnych spraw jak zakupy, praca domowa czy przysługa. Zacznijmy zatem od początku i od najbardziej oczywistych wyrażeń, które tłumaczymy dosłownie, jak na przykład:
hacer la compra – robić zakupy
hacer los deberes – robić lekcje
hacer(le) un regalo – robić (komuś) prezent
hacer(le) un daño – robić (komuś) krzywdę
hacer bobadas/tonterias – robić głupstewka
hacer el favor – robić przysługę
hacer los negocios – robić interesy
hacer problemas – robić problemy
hacerse tarde – zrobić się późno
hacerse guapo/a – zrobić się na bóstwo 😉
Czasem znaczenia łatwo się domyślić, mimo że po polsku powiedzielibyśmy to z goła inaczej: bardziej opisowo albo wręcz przeciwnie: jednym słowem.
hacer un click – robić kliknięcie to kliknąć
hacer el ruido – robić hałas to hałasować
hacer la visita – robić wizytę czyli odwiedzać (visitar)
hacer una llamada – robić połączenie czyli dzwonić (llamar)
hacer trasbordo/escala – robić przesiadkę czyli się przesiadać (transbordar)
hacer una mudanza – robić przeprowadzkę – przeprowadzać się (mudarse)
Kiedy użyć długiej formy a kiedy krótkiej, czy zmienia się znaczenie? Wykonać telefon i zadzwonić, wykonać wizytę i odwiedzić, robić (wiele) przesiadek i przesiadać się mają to samo znaczenie, ale w zależności od kontekstu czasem jedna forma wydaje nam się bardziej odpowiednia i dokładnie to samo dzieje się po hiszpańsku.
Ostatnia kategoria to ta najbardziej zagadkowa i nieprzewidywalna. Robić łóżko? Chodzi o jego montowanie? Robić dietę? Ale dla kogo? Kiedy w języku polskim mówimy o ruchu i przemieszczaniu używamy często iść lub jechać a Hispanohablantes użyją robić: hacer un viaje – (wy)jechać, hacer una escapada – wypaść/zrobić wypad za miasto, hacer la maleta – pakować walizkę. W języku polskim uprawiamy sport a po hiszpańsku go robimy: hacer el deporte, a także hacer footing (jogging), hacer el snowboard, hacer zumba. Po intensywnym treningu możemy hacer (lub echar) la siesta – uciąć sobie drzemkę. Jeśli użyjemy do tego łóżka, musimy je najpierw pościelić czyli hacer la cama. Uprawiać to polskie słowo nawiązujące również do seksu i tak samo zastąpione po hiszpańsku jak we wcześniejszych przykładach: hacer el amor. Kiedy po polsku stajemy się przyjaciółmi lub stajemy się bogaci i sławni po hiszpańsku powiemy:hacerse amigos, hacerse rico y famoso. O tych ostatnich dwóch więcej dowiesz się czytając o verbos de cambio.
Jechać, uprawiać, stawać się, to tylko przykładowe tłumaczenia, bo wyrażeń jest dużo więcej:
hacer el papel de – odgrywać rolę
hacer la cola – ustawić się w kolejce
hacer caso a – zwrócić uwagę na…
hacer pregunta – spytać, zadać pytanie
hacer la dieta – być na diecie
hacer(le) falta – brakować
Bardzo często zapominamy o czasowniku hacer mówiąc o pogodzie. Nic dziwnego, bo po polsku pogoda jest ładna lub brzydka, a po hiszpańsku hace buen/mal tiempo, również temperatury nie są wysokie niskie, ale np. hace 10* (grados).
Również używamy hacer dla określenia czasu, zarówno przeszłości : Hace dos semanas volvió a Polonia – Dwa tygodnie temu wrócił do Polski lub Estudio español desde hace dos horas – uczę się hiszpańskiego od dwóch godzin
A co z takimi konstrukcjami jak robić wiedzieć, robić śmiać – o co tu chodzi? Typową konstrukcją jest również hacer + inny czasownik w bezokoliczniku. Owszem, możemy tu również użyć jednego słowa np. informar, mostrar, ale zdecydowanie bardziej hiszpańsko zabrzmi hacer saber, hacer ver. Zresztą, czy poinformować to na pewno to samo co „sprawić, że zrozumie”?
Przykładowe konstrukcje:
hacerle saber; hazme saber cuando vuelva a casa.
hacerle ver: Fue su hermana quien le hizo ver la verdad
hacerle venir: Le hizo venir aqui
hacerle reir: Esta pelicula me hace reir cada vez que la veo.
i wreszcie hacerle hacer algo: No puedo hacerle hacer algo asi
Również występuje w przeczeniu:
no me hace reir = no me hace gracia
no me hace = no me conviene
Kiedy opanujesz już typowe wyrażenia z czasownikiem hacer możesz zrobić krok dalej i zapamiętać najbardziej popularne wyrażenia idiomatyczne:
hacer buenas migas con alguien – zżyć się z kimś
hacer vista gorda – przymknąć na coś oko
hacer boca agua – mieć ochotę na coś smacznego, ślinka komuś cieknie
hacer la pelota – podlizywać się
estar hecho polvo – być wykończonym
hacer pucheros – zrobić minę (zazwyczaj taką jak robią dzieci zanim wybuchną płaczem)
Czy znasz jakieś inne wyrażenia lub tłumaczenia czasownika HACER? Zobacz również wpis o czasowniku ECHAR.
Jeśli chcesz poznać więcej znaczeń i przećwiczyć czasownik hacer w praktyce zapraszam do sklepiku
